Glefaran-i buruz Ekologistak Martxan Bizkaiaren jarrera

Gure jarrera biomasa bidezko ekoizpen elektrikoari buruz.

Azken hamarkadetan energia-kontsumoa esponentzialki handitu da, eta hazkunde horrek planeta berotzen laguntzen du, eta hori saihesteko neurriak hartzea premiazkoagoa egiten du. Agertoki horretan, bioenergia alternatiba gisa erabiltzea planteatzen da, eta, erabilera horren barruan, baso-masaren inausketak, soberakinak eta ezpalak erabiltzea, elektrizitatea ekoizteko. Energia mota horrek ez du eraginik, nahiz eta energia berriztagarritzat jotzen den.

Gaur egun badakigu labore bioenergetikoen landaketa intentsiboek eta energia eskala handian ekoizteko biomasa erretzeak arriskuan jartzen dituztela biodibertsitatea eta erresilientzia klimatikoa. Izan ere, baso-biomasa energia lortzeko erabiltzeak deforestazioa sendotu, areagotu eta hedatu dezake. Horrek ekosistemak degradatzen ditu, biodibertsitatea murrizten du eta lurzoruak agortzen ditu. Gainera, basoek ondasunak eta zerbitzuak ekoizteko eta karbonoa biltegiratzeko duten ahalmenari eragiten dio.

Laburbilduz, biomasak eginkizun garrantzitsua izan dezake trantsizio energetikoaren “Mix elektrikoan”, baina haren erabilera behar bezala arautu behar da, haren potentziala modu jasangarrian eta orekatuan aprobetxatzeko. Zehatzago esanda:

Bermatu behar da eragindako kutsadura atmosferikoak ez duela eraginik herritarren osasunean, ingurumenean eta ekosistemetan.

Elektrizitatea ekoizteko baino ez da erabili behar.

Inguruko baliabide materialekin egin behar da, eta, ahal dela, inausketa-hondarrekin eta basoko mantentze-lanen soberakinekin.

Inportatutako biomasa ez dela erabiliko bermatu behar da

Hondakinak edo beste elementu erregai batzuk osagarri gisa ez erabiltzea bermatu behar da.

GLEFARANen jarduera Zalla eta Güeñesen.

GLEFARAN (Global Eficiency Aranguren) elektrizitatea ekoizteko baso-baliabideak erretzen dituen enpresa da.

Zalla eta Gueñes udalerrien artean kokatuta dago, Bizkaiko Enkarterri eskualdean; industria- eta lan-krisi handia jasan du, eta, neurri handi batean, erakundeek ahaztu egin dute. Aranguren eta Arangoiti auzoetatik oso gertu dago, eta lantegiaren inguruan, 5 km inguruan, 15.000 pertsona gutxi gorabehera bizitzen dira, Zalla eta Gueñes udalerrietatik.

Bere jarduera Arangurengo paper-fabrikan (Pastguren) egiten da. Bere gainerako instalazioak ixten joan dira eta ia aurri-egoeran daude.

2016an martxan jarri zenetik, emisio atmosferiko kutsatzaileak oso handiak izan dira, batez ere partikula esekiei dagokienez, hauts, kedar eta errauts hodei ugarirekin. Baita zarata eta bibrazioen emisio akustikoak ere. Eusko Jaurlaritzak hainbat ikuskapen egin ditu egoera horren fede emateko.

Orain arte, erakunde eskudunek hainbat txosten egin dituzte: Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailak (2017 eta 2019) eta Osasun Sailak (2018), Gueñesko Udalak (2019ko otsaila) eta Zallako Udalak (2019ko ekaina). Txosten horiek ez dute zorroztasunik eta gabezia handirik metodologiari eta gardentasunari dagokienez: erabilitako ekipoak, aztertutako substantziak, laginketa-estrategia, kokalekuen hautaketa, gauzatze-aldiak, emaitzen estrapolazioa, etab. Haien emaitzek ez dute inolako fidagarritasunik eskaintzen biztanleriak igorritako substantzia kutsatzaileekiko duen esposizioa eta osasunean izan ditzakeen ondorio kaltegarriak aztertzeko.

Hainbat ikerketa zientifikok biomasaren erreketa kutsatzaile anitzen sorrerarekin lotzen dute: CO2, NO2, SO2, benzo (a) pirenoa eta beste hidrokarburo poliaromatiko batzuk, bentzenoa, metal astunak eta abar, eta bereziki partikula finak (PM 2,5) eta ultrafinak (< 0,1 um). Azterlan epidemiologikoek emisio horiek eragindako populazioen osasunaren gaineko afekzioekin lotzen dituzte. Babes-faktore garrantzitsu bat gutxienez 5 kimako distantzia ezartzea izan daiteke, fokuetatik biztanleguneetara.

Ingurumen-baimen integratuak (hasieran, 2008an eman zitzaion paper-fabrikari, eta gero, ondoz ondo aldatu zen 2014, 2016 eta 2017an) biomasa-galdararako nitrogeno oxidoen eta guztizko partikulen emisio-mugak (eta neurtzeko betebeharra) baino ez ditu ezartzen, biztanleguneak gertu egon arren. Kutsatzaile horientzat ezarritako kontrolak ez dira nahikoak. Isuri kutsatzaileen motarako, noizbehinkakoak edo existitzen ez direnak dira.

Ekologistak Martxan Zalla eta Güeñesko herritarren alde dago.

Ekologistak Martxan taldeak askotan adierazi du energia berriztagarriak energia elektrikoa ekoizteko erabiltzearen aldeko jarrera. Bere ustez, baso-masatik eratorritako biomasa, muga eta baldintza jakin batzuekin erabilia, berriztagarrien kategoria horretan sartuko litzateke, eta onargarria eta gomendagarria izango litzateke jasangarritasuneranzko trantsizio energetiko baterako.

Ekologistak Martxan-ek ulertzen du, halaber, herritarren osasunerako eta bizitzeko eskubideak lehentasuna izan behar duela edozein jarduera ekonomikotan, eta eskubide horiek bermatzea erakunde guztien lehentasunezko betebeharra dela. Agintariek eraginkortasunez egin behar dute informazioaren kontrolean eta gardentasunean, eta zuhurtasun-printzipioa aplikatuz, interes ekonomikoen gainetik.

Horregatik, Güeñes eta Zallako bizilagunek Glefaranen inpaktuak salatzeko egiten dituzten aldarrikapenak babesten ditugu, eta “osasunaren defentsan” manifestazioan aktiboki parte hartuko dugu, “Gueñes Bizia plataformak” urtarrilaren 25erako deituta.

  • Twitter
  • Facebook