2017 eta 2018an, 17 demarkazio hidrografikoetatik 10etan glifosatoak duen agerpena aztertzen duen txostena da hau- Glifosatoa ohiko nekazaritzan masiboki erabiltzen den herbizida bat da. Hori Minbizia Ikertzeko Nazioarteko Agentziak (IARC) gizakiengan izan daitekeen minbizigeno gisa katalogatua egon ez ezik, toxikoa ere bada uretako organismoentzat, ondorio kaltegarri iraunkorrekin
- Gainazaleko urek glifosatoz kutsadura handia dutela, eta, ondorioz, horien erabilera debekatzeko premia erakusten dute azterlanaren emaitzek
2017 eta 2018an arroko organismoek egindako glifosato-analisiek berresten dute Espainiako estatuan gehien saltzen den herbizidak gure ibaietan agerpen handia duela. Hori da Ekologistak Martxan taldeak argitaratutako ‘Glifosato: gure ibaien osasunerako izurritea’ txostenaren ondorio nagusietako bat.
17 demarkazio hidrografikoetatik 10etan agertu zen glifosatoa 2017 eta 2018an. Hori aztertzen du txosten honek. Ekologistak Martxan taldearen arabera, Trantsizio Ekologikorako eta Erronka demografikorako Ministerioak (Miteco) emandako datuek –erakunde ekologistaren eskaera bati erantzunez– Europako eta Espainiako legediaren gabeziak azpimarratzen dituzte. Halaber, ur-ingurunean pestizida horren kutsadura murrizteko ere lan egin behar dutela autonomia-erkidegoetako eta estatuko administrazioek.
Herbizida toxiko hori aztertzen den hamar demarkazio hidrografikoetan glifosatoa dagoela erakusten dute analisiek. Glifosatoa detekzio-mugatik gora dagoela nabari egin da laginen % 29. Gainera, aztertutako laginen % 21ek Ekologistak Martxan taldeak erreferentzia gisa ezarri duen litroko 0,1 mikrogramoko (μg/l) muga-balioa gainditu dute.
Bestalde, lurpeko urari eta ahoko urari buruzko zuzentarauen arabera, pestizida guztien baturarako onargarria izan beharko litzatekeen maximoa 0,5 μg/l-ko balioa da, eta laginen % 7k gainditu egin du. Bi laginketa-gunetan, baimendutako muga baino ehunka aldiz gehiagoko pestizida kontzentrazioak hauteman dira: Laguna Herrera kanala, Malaga (71 μg/l) eta Albujongo Rambla, Murtzia (43,2 μg/l).
Halere, datu horiek ez dira osoak. Ekologistak Martxan taldeak adierazten duen bezala, 2017an eta 2018an egindako glifosato-analisiak eskatu baziren ere, ez dira eman 2018ko azken hiru hilabeteetako analisiak, ez baitaude MITECOren esku txosten hau idazten zen unean.
Halaber, MITECOk Espainiako 17 demarkazio hidrografikoetatik 10eko baino ez ditu glifosatoari buruzko datuak; izan ere, arroko erakunde jakin batzuek, Ebroko Konfederazio Hidrografikoek edo Balear Uharteek, besteak beste, ez dute glifosatoa aztertzen beren eskumeneko uretan. Horri gehitu behar zaio MITECOk ez dituela agintari arduradunek egindako analisi guztiak.
Txostenaren emaitzak ikusita, Ekologistak Martxan taldeak hiru gomendio helarazi dizkie MITECOri eta Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioari:
1. Glifosatoa duten produktu fitosanitarioak merkaturatzeko baimena kentzea.
2. Mugape hidrografikoen kudeatzaileek pestizidak aztertzeko eta laginketa egiteko arau bateratuak idaztea.
3. Pestiziden agerpenari buruzko informazio-bilketa osoagoa eta errealitatera egokituagoa izatea bermatzea, eta, aldi berean, ibaiak, ingurumena eta pertsonak glifosatoaren kutsaduratik babesteko abiapuntu gisa erabiltzea.
