Ehunka lagunek argiaren tarifaren prezioaren igoeraren aurka protesta egin dute Iberdrola Dorrearen aurrean, Ekologistak Martxan eta Bilboko Auzo Elkarteen Federazioak deitutako mobilizazioan

Ehunka lagunek argiaren tarifaren prezioaren igoeraren aurka protesta egin dute Iberdrola Dorrearen aurrean, Ekologistak Martxan eta Bilboko Auzo Elkarteen Federazioak deitutako mobilizazioan.

Jarraian, ekitaldiaren ondoren komunikabideetara zabaldutako testua.

Beste behin ere,herritarrak bahituta gaude gobernuaren eta konpainia elektriko handien artekonorgehiagokan.

Elektrizitatearen prezioak gure gizartea guztiz baldintzatzen du: edozein igoerak eragiten die gainerako jarduerei, ondasun eta zerbitzu guztien prezioei, haien izaera edozein dela ere. Baina ez digu berdin eragiten pertsona guztiei. Emakumeek neurri handiagoan pairatzen dugu pobrezia energetikoa, adingabeak ardurapean dituzten emakumeak, haur eta nerabeak, pertsona dependienteak… Etxe batek faktura energetikoak ordaindu ezin dituenean, pilatu egiten dira. Horrela, bizitza duin bat garatzeko zailtasuna areagotuz doa: ezinezkoa bihurtzen da zorpetzearen eta prekarietatearen gurpiletik irtetea. Faktura energetikoa, elektrizitatearena bereziki, pobreziaren oinarrietako bat da.

Gure hirian, familia asko ez dira gai etxeko beharrak asetzeko behar duten energia ordaintzeko, edo diru-sarreren zati handi bat etxebizitzaren faktura energetikoa ordaintzeko erabili behar izaten dute. Egoera horrek, alokairuen prezio altuarekin edo lan prekarizazioarekin batera, bizitza arriskuan jartzen du. Etsipenak, etxean kontrolik gabeko suak piztera edo etxeko konexio arriskutsuak egitera bultza dezake. Iberdrolak etxebizitza duina izateko eskubidearen aurka egiten du.

Gobernuaren neurriek Prezioen goranzko aldi hau eragin dute Elektrikoek beren zentral nuklear eta hidroelektrikoengatik arrazoirik gabe kobratzen duten zergak ezabatzean. Konpainiek kontraerasoa egin dute prezioen igoerarekin, ere esku dagoen merkatu batean, eta nuklearrak gobernuarekin hitzartu baino lehen ixteko mehatxua egin dute.

Energia bezalako sektore liberalizatu batean, Gobernuari maniobratzeko aukera gutxi geratzen zaizkio merkatuan eta prezioak finkatzean errotiko eraldaketa-neurriak onartzen ez dituen bitartean. Horrek Europako Batzordearen, Lehiaren eta Energiaren Gutunaren Itunaren aurka egitea ekarriko lioke, eta energia multinazionalen eskaera handiei aurre egitea.

Konpainia handiek prezio altuak eta mozkinak maximizatzeko estrategia ugari dituzte. Eta ez dute inolako eskrupulurik aurrera eramateko.

Horrela, Iberdrola multinazional energetikoa…

    • … sortutako elektrizitate gehiena hartzen duen konpainia handienetako bat da beraien enpresa-taldeen merkaturatzaileei saltzeko. Horrela, elektrizitatearen prezioak ezar ditzakete.
    • urtegiak betetzen eta husten ditu, onurak maximizatzeko irizpideei jarraituz,CO2 igortzen duten zentraletara (gasarekin funtzionatzen dutenak bezala) jo behar izan gabe, eskariaren beharrei erantzun ordez. Hori guztia, emari ekologikoak edo ibaietako uraren beste nekazaritza eta abeltzaintza erabilera batzuk kontuan hartu gabe.
    • urteetan nuklearrek eta hidroelektrikoek jaso dituzten zerutik eroritako etekinak murrizteko neurrien aurrean, gobernuari eta gizarteari aurre egiten ari da.
    • … Elektrizitatearen prezioa igotzen laguntzen ari da, eta herritarrek ez dituzte tarifa berrien beherapenak eta BEZa nabaritzen.
    • energia-pobreziaren eta egiturazko pobreziaren eragina handitzen laguntzen du, Non gehien kaltetutako pertsonak ahulenak dira
    • … Hainbat aldiz ikertu dute prezioak manipulatzeagatik, eta 2015ean kondenatu egin zuten.
    • Boliviatik eta Guatemalatik bota dute, hornidura elektrikoaren kalitate txarragatik, tarifa garestitzeagatik eta sektore behartsuenei sarbidea ez bermatzeagatik.
    • Hegoalde Globaleko herrialdeetan Giza Eskubideak eta LANEren 169. Hitzarmena, Herri indigenek kontsultatuak izateko dituzten eskubideei buruzko hitzarmena, urratzen ditu. Une honetan, Mexikoko Oaxacako instalazio eolikoak dira populazio indigenei eta emakumeei gehien eragiten dieten megaproiektuak.
    • ..greenwashing egiten du, baina zentral nuklearrak erabiltzen jarraitzen ditu eta zentralfosilen eta ziklokonbinatutako zentralen eraikuntzarekin jarraitzen du.
    • purplewashing egiten du. Bere Zuzendaritza Batzordean emakumeak daude, gutxi izan arren, eta emakume kirolariak laguntzen ditu; emakumeen gehiagoa prekarizatzen gaituen bitartean.

Guzti hau legeak ahalbidetzen duelako gertatzen da. Energia merkantziatzat hartzen delako, ez eskubidetzat.

Mugimendu sozialek denbora asko daramagu oligopolio enpresen politiken zigorgabetasunaren aurka borrokatzen, besteak beste, Iberdrolaren aurka, eta energia oinarrizko eskubidea izango den sistema elektriko bat nolakoa izan beharko litzatekeen adierazten.

    • Garrantzitsua da familientzako prestakuntza eta laguntza-kanpaina handiak egitea, kontratu energetikoak haien beharretara egokitzeko, energia-kontsumoa murrizteko eta independentzia handitzeko, eta, aldi berean, haien bizi-kalitatea hobetzeko.
    • Beharrezkoa da kostuen auditoria bat eta energiaren merkatuaren birmoldaketa oso bat egitea, teknologia bakoitzari bere kostu errealengatik ordainduko zaiona. Ez enkanteen bidez, non teknologia guztiei eskainitako maximoa aplikatzen zaien.
    • Espainiako Sare Elektrikoak, sistemaren operadoreak, parte-hartze publiko handiagoa izan beharko luke, horniduraren segurtasunari eusteko funtsezko zerbitzua delako, eta lehentasuna eman beharko lioke elektrizitatearen prezioa murrizteari.
    • Premiazkoa da pobrezia energetikoaren aurka babesteko neurri espezifikoak onartzea: ez-ordaintzeen aurrean zuhurtasun-printzipioa aplikatzea, hau da, enpresa hornitzaileak mozketa baten aurretik etxeko egoera sozioekonomikoa kontsultatzera behartzea, eta ahultasun-egoera gertatzen bada hornidura bermatzea, kontsumitzaile kalte beraren figura birdefinitzea, enpresek pobrezia energetikoaren kostuak beren gain hartzea eta tarifa sozial bat onartzea.

Bizitza asko gizartearen energia ulertzeko moduaren mende daude: eskubide gisa edo espekulazio-negozio gisa.

Bilbon, 2021eko Irailaren 16an

  • Twitter
  • Facebook