Zaldibarko zabortegiaren tragediaren bigarren urteurrena : manifestazioa eta herri omenaldia

Zaldibarko zabortegian Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze hil zituen tragediaren bigarren urteurrena dela eta, manifestazioa egin dute Ermuan, eta omenaldia Eitzagan. Ehunka pertsonak parte hartu dute omenaldian.
Bi ekitaldiak Euskal Herriko hainbat herritan egiten ari den Aldaketaldia2022 ekimenekoak dira.
Jarraian, Miren Basalduak Ermuko manifestazioaren hasieran irakurritako komunikatuak eta Ekologistak Martxan-eko Carlos Alonsok Eitzagaren omenaldian irakurritakoak errepikatzen dira.

Ermuan irakurritako komunikatua

Gaur bete dira bi urte Zaldibarko zabortegia eraitsi zela, Joaquin eta Alberto-ren heriotzarekin. Erorketa hau Euskadiko azken urte eta hamarkadetako ingurumen hondamendi handiena izan da.

Ez zen kasualitatea izan, ezta ustekabekoa ere, eta zorigaitza izan zen, bai, jabeen diru-goseak eta administrazioaren kontrolik ezak eragindako zorigaitza, ez baitzekien edo ez zuen nahi izan egin behar zuen kontrola.

Baina otsailaren 6ko data honek ere inflexio-puntu bat markatzen digu nahikoa dela esateko, inpunitate gehiagorik ez!, benetako aldaketak nahi ditugu, hitz hutsal gehiago ez.

Urteurren honen ospakizunak, 2022ko aldaketaldi honek, iraganak eta zoritxarrez jarraituko dutenek, aldrebesa izan nahi dute gure kontzientzietan eta, batez ere, Jaurlaritzaren eta euskal erakundeen kontzientzietan, eta norabide aldaketa bat eskatu nahi dute, premiatzen bagaituzte.

Trantsizio ekologikoaz hitz egitea eta AHTaren eraikuntzarekin, inora ez doan trenarekin, supererrepideekin, zabortegi pribatu edo erraustegi handiekin, edo berriztagarrien edo hidrogenoaren edo korridore elektriko handien megaproiektuekin jarraitzea, norabidea aldatzen ez bada, hazkundea murrizten ez bada, kasu egiten ez bazaie klimatikako adituei, aberastasun handiei eta espekulazioari galga jartzen bazaie, berriz ere engainatu egiten gaituzte, ezer esan gabe trafikatuz.

Eta ez dugu onartu nahi; horregatik batzen gara talde ekologistak, sozialak, sindikalak, emakume eta gizonenak, gazteak eta ez hain gazteak, Euskal Herriko gure herri eta auzoetan lan egiten dugunak, ingurune osasungarrietan bizitza duinak lortzeko, kutsadurarik gabe, inposiziorik gabe eta demokrazia eta justizia sozialarekin.

Aldaketaldia osatzen dugunok egunerokoan lan egiten dugu gure arazo lokaletarako konponbideak bilatzen, eta jakinda arazo horiek arazo global baten parte direla, baita arazo horren konponbidearen parte ere.

Aurten 2022ko aldaketaldia otsailaren 6tik 13ra egingo da nagusiki, eta 4 lelo nabarmendu nahi ditugu:

• Gure herri eta auzoetako airearen, uraren eta lurzoruen kutsaduraren aurrean, bizitza duinak eskatzen ditugu ingurune osasungarrietan.

• Megaproiektu eta megaegituren aurrean (AHT, korridore elektrikoak), demokrazia eta parte-hartzea nahi ditugu, zer eta nola erabakitzeko.

• Inposizioen aurrean, udal-autonomia nahi dugu, eta Tapia legea indargabetzea eskatzen dugu.

• Hemen hasten da larrialdi klimatikoa, premiazkoa da jardutea!

Eta horregatik gaude hemen, baita modu berezi batean ere, Joaquin eta Alberto gogoratzeko. Erantzunak nahi ditugu eta erantzukizunak argitzea eskatzen dugu.

Joaquin, Alberto, gogoan zaituztegu!

Aldaketaldia 2022

Eitzagan irakurritako komunikatua

Carlos Alonso Cidad, Bizkaiko Ekologistak Martxan Elkartearen, Zaldibar Argitu herritarren plataformaren, San Lorentzoko (Ermua) bizilagunen elkartearen, Euskadiko Eskubide Sozialen aldeko Gutunaren eta Aldaketaldia 2022ren ordezkari gisa.

Gaur, Zaldibarko zabortegia erori eta bi urtera, hemen jarraitzen dugu, tragedia gertatu zen lekuaren oinean, erantzukizunak eskatzeko.

Ezin dugu ahaztu, ez dugu ahaztu nahi!!

Lehenik eta behin, bi pertsona, bi langile, hemen lurperatzen zen zaborrak lurperatu zituela: Alberto Sololuze eta Joaquín Beltrán. Haientzat gure lehen oroitzapena.

Joaquinen gorpuak oraindik hor dirau, senide eta lagunen min handiagorako. Joaquin Serantesen gorpua, duela 25 urte Bensen (Galizia) lurperatua, eraitsitako beste zabortegi bateko zabor eta hondakinen azpian dagoen bezala.

Ez dira kasualitateak, ez dira anekdotak, ez dira noizbehinkako gertaerak, ezta ustekabeko istripuak ere. Egoera baten iragarritako kronika dira, non jabe batzuen zikoizkeria batzen den, zeinen interes bakarra etekin ekonomiko handiena eta azkarrena baita, eta haien funtzionamendua zaindu eta kontrolatu behar dutenen zabarkeria konplizea.

Jabeak eta kudeatzaileak ez direlako erantzule bakarrak.

Haiekin batera, zaintzaz eta kontrolaz arduratzen ziren beste enpresa batzuk ere aritzen ziren. Ingeniaritzak eta aholkularitzak ikusi zuten edo ikusi behar zuten zabortegia erortzen ari zela eta ez zuten ezer egin geldiarazteko.

Eta haiekin batera, bezeroak, euskal industria, enpresa handi eta txikiak aritzen ziren, han guztiz birziklagarriak eta balorizagarriak ziren hondakinak zeramatzatenak. Baina askoz merkeagoa zen Zaldibarko zulo beltzean lurperatzea.

Eta zer esan Eusko Jaurlaritzari buruz? 2013. urteaz geroztik, ingurumen-agintari horiek baimen jarraituak eta jarraituak eman zituzten zabortegiaren edukiera eta bertan lurperatu zitezkeen hondakin-motak handitzeko.

Eta noizean behin tokia bisitatzea, programatutako ikuskapenetan eta aldez aurreko abisuarekin, egiten ari ziren arau-hausteak ikusteko eta beste alde batera begiratzeko.

Inork ez zuen ikusi zabortegia oihuka amilduko zela iragartzen ari zenik. Zergatik gelditu jarduera, 35 urterako aurreikusita geneukan dirua 15 urtetan atera badezakegu? Zergatik birziklatu hondakinak, lurperatzea merkeagoa bada? Zergatik kontrolatu industria-hondakinen ekoizpena eta kudeaketa, garrantzitsuena jarduera ekonomikoa ez gelditzea bada?

Horregatik, gaur hemen jarraitzen dugu. Oroimenaren alde, baina baita etorkizunaren alde ere. Alberto eta Joaquin gogoratuz. Erantzukizunak eskatzen beren giza tragediagatik eta eragindako ingurumen-hondamendiagatik. Durangoko Epaitegian eta Europako Parlamentuan egiten ari garen bezala.