Bero-boladak ozonoak eragindako kutsadura areagotu zuen Araban

Iberiar Penintsulan jasandako azkeneko bero-bolada handiaren ondorioz, airean ozono-maila igo egin zen, tenperatura altuen eta ibilgailuen trafikoaren, itsasoko eta aireko garraioaren eta zentral termikoetako elektrizitate-ekoizpen handiagoaren emisio kutsatzaileen ondorioz, aire girotuaren erabileragatik. Eragin meteorologiko hori Bilbon eta Araban ere antzeman zen.

Kutsadura handiena uztailaren 12an erregistratu zen Bartzelonako Tona eta Vic estazioetan eta Madrilgo Algete, Coslada, San Martín de Valdeiglesias eta Torrejón de Ardoz geltokietan, baita Burgoseko Medina de Pomar eta Arabako Valderejo geltokietan ere, eragin handia izan baitzuten Bartzelonako, Madrilgo eta Bilboko hiri-kutsadurak, hurrenez hurren. Horietan guztietan gainditu da biztanleei informazioa emateko atalasea, eta gehienez 194 mikrogramo ozono lortu dira metro kubiko aireko, Vic-en.

Espainian ozonoa neurtzen duten 500 estazioen herenean, araudiak osasuna babesteko ezarritako helburua gainditzen ari da. Eta Andaluzian, Gaztela-Mantxan, Katalunian, Extremaduran eta Madrilgo Erkidegoan ia astebete daramagu legezko mugaren gainetik, administrazio autonomikoen eta tokikoen pasibotasunaren aurrean; izan ere, azken horiek oraindik ez dute egin airearen kalitatea hobetzeko planik ozonoarekiko.

Kantauriko itsasertzaren zati bat eta Kanariak soilik ari dira oraingoz ozonoak eragindako kutsaduratik libratzen, eta horrek agerian uzten du klima-aldaketak gero eta garrantzi handiagoa duela udan atmosferaren kutsadura handiko egoerak larriagotzeko, udako bero-boladen maiztasun, iraupen eta birulentzia gero eta handiagoa delako.

Giza osasuna babesteko balio objektiboa araudiak ezartzen du: airearen metro kubikoko 120 mikrogramo ozono, 8 orduko aldietan neurtuta, eta urtean gehienez 25 egunetan. Bestalde, herritarrei informazioa emateko atalasea airearen metro kubiko bakoitzeko 180 mikrogramo ozonotan finkatuta dago, ordu erdi gisa.

Informazio-atalasea gainditzearen aurreikuspenaren ondorioz, agintari autonomikoek ohartarazi behar diete atmosferaren kutsadurarekiko sentikorrenak diren pertsonei, hala nola haurrei, adinekoei, haurdun dauden emakumeei edo arnasketa-arazoak edo arazo kardiobaskularrak dituzten pertsonei, babesa eman behar dietela, egunaren erdiko orduetan eta arratsaldearen beherakadan edozein ahalegin fisiko eta aire zabaleko ariketak saihestuz. Era berean, kutsaduraren bilakaeraren aurreikuspenaren, eragindako eremuen eta gertaeraren iraupenaren berri eman behar dute.

Hala ere, Gaztela eta Leongo Juntak, Kataluniako Generalitateak, Madrilgo Erkidegoak eta Eusko Jaurlaritzak ohiko abisuak baino ez dituzte zabaldu gainditzeak gertatu ondoren, eta abisu horiek ez dira nahikoak kaltetuenen osasuna babesteko, hala nola haurrak, adinekoak, haurdun dauden emakumeak eta bihotz-biriketako gaixotasun kronikoak dituzten pertsonak.

Bestalde, giza osasuna babesteko balio objektiboa gainditzeak airearen kalitatea hobetzeko planak egitera behartzen du, ozonoaren udako mailak modu estrukturalean murrizteko, garraioaren eta industriaren isuri kutsatzaileak mugatuz, batez ere bizitzen ari garen gertakarien aurreko egunetan.

Ekologistak Martxanek salatu duenez, azken hamarkadan ozonoaren legezko helburuak bete ez dituzten Espainiako Gobernuak eta hamabi autonomia-erkidegoetako gobernuek ez dituzte airearen kalitatea hobetzeko nahitaezko planak egin kutsatzaile hori murrizteko, eta formalki onartu dituztenean (Gaztela eta Leonen eta Extremaduran bezala), plan horiek ez dira eraginkorrak izan, aurreikusitako neurrietan anbiziorik ez dagoelako.

  • Twitter
  • Facebook